Gökyüzünde şimşekler çaktığında bazen şiddetli bazen de çatırtı gibi sesler duyarız. Gök gürültüsü dediğiniz bu sesler nedir? Nereden gelir? Gök gürültüsü neden olur?
Gök gürültüsü nedir?
Gök gürültüsü kısaca şimşek ve yıldırım sırasında oluşan, çatırtı veya patlamayı andıran ani ve güçlü seslerdir. Gök olayı yakınımızda oluyorsa gök gürültüsü kuvvetli, daha uzakta meydana geliyorsa gök gürültüsü zayıf olabilir.
Gök gürültüsü neden olur?
Gök gürültüsü, yıldırımların havada büyük bir basınç ve sıcaklık yükselmesine neden olması ile meydana gelir. Yıldırım demetlerinin etrafında ani sıcaklık ve basınç değişimi oluşur. Bu değişimler havanın çok hızlı şekilde genleşmesine yol açar.
Havanın genleşmesi esnasında ise konik adı verilen ses dalgaları oluşur ve gökyüzünde bir gürültü meydana getirir. Bu gürültüye gök gürültüsü denir. Yani gök gürültüsü, yıldırım sebebiyle görülen ani sıcak ve basınç değişimleri sonucu havanın genleşmesine bağlı olarak yaşanır.
İlgili yazı: YAĞMUR NASIL OLUŞUR?
Etrafındaki havayı ısıtan yıldırımlar dediğimiz gibi havada genleşmeye neden olur. Normal atmosfer basıncının 10-100 katına çıktığı bu durumda da şok dalgası ve ses dalgaları görülür. İşte gök gürültüsü bu sebeple oluşur.
Dolayısıyla gök gürültüsü olması için yıldırım oluşması gerekir. Yıldırım olmazsa gök gürültüsü olmaz.
Yıldırım sıcaklığı ne kadar?
Yıldırım esnasında ani bir sıcaklık değişimi oluyor dedik. Yıldırım etrafındaki hava sıcaklığı 30 bin °C’ye kadar ulaşabilir. Yani bir yıldırım Güneş’in yüzey sıcaklığının 5 katına kadar çıkabilir. Bu ısı hattı genelde 1-4 santimetre genişliktedir.
Küçük ve büyük çocuklar için bilim sloganıyla yola çıkan Bilimcini.com‘u Facebook‘ta takip etmeyi unutmayın 🙂
