Hücreler hayatta kalmak için madde alışverişi yapmak zorundadır. Madde alışveriş hücrelerin ihtiyacı olan maddeleri almalarını sağlarken artık maddelerin ve ürünlerin dışarı atılmasını sağlar. Bu sayede hücrenin iç dengesi korunmuş olur. Hücre zarından madde geçişleri hücrenin hayatta kalması için kullandığı yöntemlerdir.
Hücre zarından madde geçişleri
Hücre zarından madde geçişleri birkaç farklı şekilde olur. Hem hücre zarından geçen maddenin büyüklüğüne göre hem de Hücre zarından madde geçişi esnasında enerji harcanıp harcanmadığına göre sınıflandırılır.
Hücre zarından madde geçişi sırasında enerji harcanmıyorsa PASİF TAŞIMA denir.
PASİF TAŞIMA
- Difüzyon: Moleküllerin çok yoğun ortamdan az yoğun ortama doğru geçişidir.
- Osmoz: Su moleküllerinin çok yoğun ortamdan az yoğun ortama doğru geçişidir.
AKTİF TAŞIMA:
Aktif taşıma moleküllerin az yoğun ortamdan çok yoğun ortama enerji kullanılarak geçmesidir. Aktif taşıma sadece canlı hücrelerde görülebilir.
- Eksositoz: Hücre içindeki maddelerin dışarı atılmasıdır.
- Endositoz: Hücre dışındaki sıvı ve katı parçacıkların hücre içine alınmasıdır. İkiye ayrılır:
a) Fagositoz: Zardan geçemeyecek kadar büyük katı moleküllerin hücre içine alınmasıdır.
b) Pinositoz: Sıvı maddelerin hücre içine alınmasıdır.
Küçük ve büyük çocuklar için bilim sloganıyla yola çıkan Bilimcini.com‘u Facebook‘ta takip etmeyi unutmayın 🙂
